Պաշտպանության նախարարությունը նոր օրենսդրական նախաձեռնություն է ներկայացրել, որը նախատեսում է խստացնել պատժամիջոցները վարժական հավաքներից խուսափող քաղաքացիների նկատմամբ։ Բացի այդ նախարարությունն առաջարկում է վերանայել և հստակեցնել ռազմական ոստիկանության դերն ու իրավասությունները զորահավաքային գործընթացում: Նախագիծը հրապարակվել է e-draft իրավական ակտերի միասնական կայքում։
Նախագծում նշված է, որ վերջին տարիներին նկատվում է վարժական հավաքներից խուսափելու դեպքերի աճ, ինչը ստեղծում է լուրջ խնդիրներ զինված ուժերի պատրաստվածության համար: Գործող օրենսդրությունը չի կարողանում արդյունավետ կերպով կարգավորել այս երևույթը:
Ներկայումս գործող ՀՀ քրեական օրենսգրքի 462-րդ հոդվածը սահմանում է պատիժներ վարժական հավաքներից խուսափելու համար, սակայն դրանք բավարար չեն: Ընդհանուր խուսափման դեպքերում նախատեսվում է տուգանք, կարճաժամկետ ազատազրկում՝ մինչև 2 ամիս, կամ ազատազրկում՝ մինչև 2 տարի։ Եթե խուսափումն իրականացվել է մարմնական վնասվածք պատճառելու, հիվանդության սիմուլյացիայի կամ փաստաթղթեր կեղծելու միջոցով, ապա պատիժը կարող է հասնել 2-5 տարվա ազատազրկման։ Օրենքի ձևակերպումները թույլ են տալիս տարբեր մեկնաբանություններ, իսկ պատժամիջոցները չեն համապատասխանում խախտումների ծանրությանը:
Առանձնակի մտահոգիչ են դարձել խուսափման նոր մեթոդները: Քաղաքացիները դիմում են տարբեր հնարքների՝ սկսած կեղծ փաստաթղթերից մինչև ինքնավնասման դեպքեր: Մինչև 2022թ. հուլիսի 1-ը գործող օրենսդրությամբ նման դեպքերը ենթակա էին ավելի խիստ պատժի, սակայն ներկայիս օրենքում այդ դրույթները բացակայում են:
Նոր օրենսդրական փոփոխությունները նպատակ ունեն՝
– Հստակեցնել վարժական հավաքներից խուսափելու հասկացությունը
– Սահմանել խուսափման տարբեր ձևերի դասակարգումը
– Ներդնել պատժի աստիճանակարգված համակարգ
– Խստացնել պատիժը ծանրացուցիչ հանգամանքների դեպքում
Առաջարկվում է նաև վերանայել ռազմական ոստիկանության լիազորությունները՝ ապահովելու օրենքի արդյունավետ կիրարկումը: Սա թույլ կտա ավելի օպերատիվ կերպով արձագանքել խախտումներին և կանխել դրանք:
Առաջարկվում է ռազմական ոստիկանությանը նոր լիազորություններ տրամադրել հետևյալ գործընթացներում՝
1. Զինապարտների ծանուցագրերի հանձնում հետևյալ դեպքերում.
– Զինվորական հաշվառում
– Պարտադիր զորակոչ
– Զորահավաքային զորակոչ
– Վարժական հավաքներ
– Զինվորական վարժանքներ
– Զորավարժություններ
2. Վերոնշյալ միջոցառումներից խուսափողների որոնում և հայտնաբերում
Օրենքի նախագիծը սահմանում է.
– Վարժական հավաքներից խուսափելու ձևերը
– Հանցավոր արարքների հստակ նկարագրությունը
– Խստացված պատասխանատվություն որոշակի հանգամանքների դեպքում
– Ռազմական ոստիկանության լիազորությունների շրջանակը
